Często wspominając rodzicom o zaburzeniach przetwarzania wzrokowego u dzieci ich pierwszą reakcją jest: „Ale okulista powiedział, że ma wzrok idealny!“. Osoba może mieć doskonałe skupienie wzroku ale nadal ma zaburzenia przetwarzania wzrokowego. Dzieje się tak dlatego, że problem z przetwarzaniem wzrokowym nie dotyczy soczewki oka ani siatkówki. Problem leży w mózgu i sposobie, w jaki przetwarza on widziane informacje.
Jak diagnozuje się zaburzenie przetwarzania wzrokowego?
Okuliści na ogół nie oceniają problemów z przetwarzaniem wzrokowym i to jest powód, dla którego możesz zabierać swoje dziecko w kółko do lekarza i nadal otrzymywać informację o jego sokolim wzroku. Natomiast dzieci, w dalszym ciągu będą skarżyć się, „że słowa są niewyraźne podczas czytania“, będą miały trudności ze skupieniem uwagi.
Ortoptysta może ocenić i zdiagnozować problemy z przetwarzaniem wzrokowym. Po zdiagnozowaniu mogą zasugerować indywidualną terapię wzroku aby rozwiązać problem.
Ważne jest, aby pamiętać, że chociaż dziecko może mieć problemy z przetwarzaniem wzrokowym, może nigdy nie zwrócić na to Twojej uwagi. Dla nich jest tak, jakby tak miało być, więc nie wiedzą, że może być inaczej. Obserwuj dziecko i nie podważaj od razu sugestii pani w szkole jeśli usłyszysz, że ma problemy wzrokowe.
Rodzaje zaburzeń przetwarzania wzrokowego
Trudności ze śledzeniem ruchu gałek ocznych
Kiedy czytasz, ruch Twoich oczu od lewej do prawej nazywa się sakadą. Jest to jeden z najbardziej skomplikowanych ruchów mięśni, jakie wykonuje ciało, a problemy ze śledzeniem wzrokiem pojawiają się, kiedy jedno lub obojga oczu mają problem z płynnym lub synchronicznym poruszaniem się w tym ruchu na boki. Kiedy podczas czytania pojawia się problem ze śledzeniem ruchu gałek ocznych, oczy często przeskakują do tyłu i do przodu, czasami poruszając się dwa lub trzy razy bardziej niż to konieczne.
Objawy trudności ze śledzeniem wzroku w szkole obejmują:
- Szybką męczliwość podczas czytania
- Używa palca, aby spróbować utrzymać miejsce w linii
- Gubi miejsce w tekście
- Silna niechęć do czytania
- Pomijanie słów podczas czytania
- Pomijanie linii podczas czytania
- Zgadywanie słów
- Łatwiej dziecku czytać, gdy czcionka jest duża
- Powolny, przerywany wzorzec czytania
- Przeciera oczy, często mruży lub łzawi oczy
- Odwraca wzrok, rozprasza się gdy próbuje czytać
- Częste bóle głowy
- Niepokój podczas czytania
- Przechyla głowę podczas czytania
Objawy trudności ze śledzeniem wzroku poza szkołą:
- Unika czynności wymagających dobrej percepcji przestrzennej
- Unika kontaktu wzrokowego
- Trudności w łapaniu lub rzucaniu piłki
- Strach przed jazdą na rowerze bez kółek bocznych
- Niezgrabność ruchowa
- Częste rozlewanie lub wpadanie na przedmioty
- Może mieć trudności z pisaniem odręcznym
Konwergencja
Konwergencja to stan, kiedy oczy skupiają się przed obiektem lub poza nim. To nie jest problem z fizycznym okiem, ale problem neurologiczny.
Objawy zaburzenia konwergencji oczu w szkole:
- Narzeka, że czytanie jest męczące lub że litery są niewyraźne.
- Zwleka z czytaniem lub czyta powoli.
- Przestawia litery, które wyglądają podobnie, ponieważ ostrość jest słaba, np. p/b/d, m/n.
- Ma problemy z poprawnym pisaniem liter lub pisaniem liter w odpowiednim rozmiarze.
- Łatwo się męczy podczas czytania lub pisania.
- Mruży lub przesuwa głowę, próbując się skupić.
Objawy zaburzenia konwergencji poza szkołą:
- Unika wykonywania czynności, które wymagają zrozumienia pisemnych instrukcji lub czytania.
- Unika lub wiele trudności sprawiają mu czynności wymagające koordynacji ręka-oko, np. rzucanie piłką lub jazda na rowerze.
- Potyka się lub jest niepewny, gdy teren jest nierówny lub gdy wchodzi po schodach.
- Ma bóle głowy, zawroty głowy lub czuje się zmęczeny po czynnościach wymagających skupienia przez umiarkowany czas.
Zez
Zez jest stanem często opisywanym jako wędrujące oko. Wynika to z braku równowagi w mięśniach kontrolujących ruch gałek ocznych. Z biegiem czasu dziecko z zezem rozwinie neurologiczne problemy ze wzrokiem, które poważnie wpływają na postrzeganie głębi. Czasami zez jest jakby „przerywany“, co oznacza, że pojawia się i znika. Rodzice często tłumaczą to zmęczeniem dziecka. Zez nie jest przejściowy, wymaga leczenia.
Objawy zeza w szkole:
- Oczywistym znakiem jest to, że jedno oko obraca się w innym kierunku niż drugie.
- Dziecko odwraca głowę, gdy próbuje się skupić lub czytać.
- Narzeka, że litery nie są wyraźne podczas czytania.
- Skarży się na podwójne widzenie.
- Łatwo się męczy podczas wykonywania pracy wymagającej koncentracji wzrokowej.
- Dysgrafia
- Reaguje lepiej, gdy obrazy lub tekst są większe
Objawy zeza poza szkołą:
- Unika czynności wymagających koordynacji ręka-oko
- Unika czynności wymagających szybkiej percepcji wzrokowej, np. jazda na rowerze.
- Potyka się lub jest niepewny, gdy teren jest nierówny lub gdy wchodzi po schodach.
- Masz bóle, zawroty głowy lub jest zmęczeny po czynnościach wymagających skupienia.
Podwójne widzenie
Podwójne widzenie jest wskaźnikiem wielu możliwych problemów. Może wskazywać na problemy z konwergencją, zezem, a także problem fizjologiczny.
Objawy podwójnego widzenia w szkole:
- Odwraca głowę, gdy próbuje się skupić lub czytać.
- Narzeka, że litery nie są wyraźne podczas czytania.
- Łatwo się męczy podczas wykonywania pracy wymagającej koncentracji wzrokowej.
- Wykazuje oznaki dysgrafii, zwłaszcza słów, które dobrze rozumie w kontekście werbalnym.
- Wykazuje oznaki dysleksji, odwracanie liter i cyfr.
Objawy podwójnego widzenia poza szkołą:
- Podobne do objawów zeza
Dobrą wiadomością jest to, że istnieją sposoby, aby pomóc w problemach z przetwarzaniem wzrokowym i w wielu przypadkach znikną. Ortoptysta przygotuje serię indywidualnej terapii wzroku, które będą obejmować ćwiczenia poprawiające konkretny problem z przetwarzaniem wzrokowym. Jednak w większości przypadków dostaniecie Pańtwo indywidualny plan do pracy w domu.
Już niedługo na stronie pojawią się BEZPŁATNE karty pracy do ćwiczeń percepcji wzrokowej :)
Czy znasz już naszą nowe fiszki układanki lewopółkulowe ? Sprawdź tutaj KLIKKLIK do układanki :)
