System proprioceptywny
Czym jest system proprioceptywny?
Propriocepcja inaczej czucie głębokie jest powiązane z układem nerwowym i kostno – stawowym – to zmysł, który pozwala nam na określenie i poczucie gdzie znajduje się nasze ciało w przestrzeni. To „zmysł odczuwania samego siebie”.
Funckje zmysłu proprioceptywnego
To taki motor napędowy każdej czynności, która chcemy wykonać z odpowiednią siła pracy naszych mięśni. To inaczej koordynacja ruchowa i odbieranie przestrzeni otaczającego nas świata. Propriocepcja pozwala nam wykonywać różne czynności bez stałej kontroli wzroku. To poczucie naszego ciała w jakiej pozycji w danej chwili znajduje się i np. jak daleko jakiś obiekt znajduje się od nas. Propriocepcja to również odbiór różnych bodźców z otoczenia np. jaką temperaturę ma woda, czy jest zimna czy ciepła, czy jest mi ciepło czy zimno. Zaburzona propriocepcja będzie powodem i będzie utrudniać wykonywanie czynności takich jak np. wchodzenie po schodach, prawidłowy chwyt, jazda na rowerze, zdolność wysiedzenia w ławce, nauka czytania/pisania czy chociażby nabywania odpowiednich umiejętności społecznych.
Zaburzenia systemu dotykowego
Zachowania wskazujące na nadwrażliwość proprioceptywną, zachowania unikające związane z systemem proprioceptywnym:
- unika kontaktu z dziećmi
- woli bawić się z dorosłymi
- potyka się
- sprawia wrażenie często smutnego, zmartwionego
- chodzi na palcach
- sprawia wrażnie braku pewności siebie, swoich możliwości i talentów
- „uzależnia się“ od innych
- chwyta delikatnie opuszkami paluszków, często upuszcza przedmioty na podłogę
- woli zabawy statyczne
- ma trudności z grami i zabawami, gdzie jest więcej dzieci
- jest niezgrabny ruchowy
- trudno mu nauczyć się jeździć na rowerze, deskorolce, nartach
- lubi kontrolować zabawę
- unika uścisku dłoni na powitanie
- nie lubi nowości
- płacze „bez powodu“
- sprawia wrażenie delikatnego, wiotkiego
- lubi mieć wszystko poukładne, nie lubi dzielić się z innymi
- rano potrzebuje dużo czasu, żeby obudzić się
Zachowania wskazujące na podwrażliwość proprioceptywną:
- często gryzie wszystko i wszystkich
- często bije innych bez powodu
- lubi przytulać się mocno
- bardzo mocno trzyma i naciska długopis
- obgryza paznokcie,
- ssie kciuk
- podgryza/gryzie ubranie, włosy, ołówki
- jest „silny“, mocno chwyta
- sprawia wrażenie, że nie słucha, jest niegrzeczny
- szczypie
- często coś rozlewa
- wpada na innych
- nie czuje, że uderzył się
- często rozdrapuje małe ranki na ciele
- przepycha się,
- lubi się wciskać w ciasne miejsca
- dzieci nie lubią bawić się z nim, unikają kontaktu
- panie w przedszkolu często zostawiają uwagi dotyczące jego zachowania
- nie potrafi usiedzieć w miejscu, kopie w krzesło, wierci się i kręci
- zamiast chodzić ciągle biega i skacze, uderza mocno piętami o podłogę
- lubi się wspinać wysoko
- sprawia wrażenie jakby nie bał się niczego i nikogo
- jest ciągle aktywny, ciężko go wyciszyć, uspokoić
- często psuje zabawki, przedmioty, łamie kredki, rzuca przedmiotami
- robi jeden wielki bałagan, nie chce sprzątać po sobie
- przy pisaniu/rysowaniu dziurawi i gniecie kartki